شناخت دعا و انواع, فلسفه, ارزش و استجابت آنشناخت دعا و انواع، فلسفه، ارزش و استجابت آن|30017387|hj|
نمونه ای دیگر از بهترین فایل ها با عنوان شناخت دعا و انواع، فلسفه، ارزش و استجابت آن آماده دریافت می باشد.

⚡دانلود

فرمت فایل: word

تعداد صفحات: 143

فصل اول مفهوم وتبيين گسترده دعا

1 مقدمه

2 دعا در لغت و اصطلاح

3 تعريف دعا

4 انواع دعا

5 ارزش و اهميت دعا

6 فلسفه دعا

7 دعا در آيات

8 دعا در روايات

9 شرايط و استجابت دعا

10 دعاي پيامبران

11 دعاي ائمه

12 امر به اكتار دعا

مقدمه

دعا صميمي ترين شيوة ارتباط بندگان با خداوند است كه از رهگذر آن هر كس به فراخور جهان وجود خود با ساحت قدس ربوبي راز و نياز مي كند: يكي برآورده شدن نيازهاي خرد و كلن دنيوي را مي طلبد؛ ديگري، شرمنده از سياهي نامة عمل خويش بخشايش الهي را درخواست مي كند؛ بنده اي ديگر كه گام در راه پرنشيب و ف راز سلوك معنوي نهاده و شراب معنا، پيمانة جانش را لبالب ساخته، توشه اي افزوت تر طلب مي كند؛ در مرتبه اي بس فراتر اولياي الهي از آن كه بنا به ضرورت با ابناي زمان در آويخته و از غرقه شدن در درياي عشق و تماشاي جلوة جمال و جلال حق، ساعاتي محروم مانده اند، با اشك سوز، عذر تقصير مي آورند و توفيق جبران گذشته را از دوست انتظار مي برند. باري، در اين سوي دعا، بندگاني با هزاران خواسته، با اشك و آه، يك سره جوياي خواستة خودند. در سوي ديگر وجودي ايستاده كه خداوندگاري زيبندة او است و خور را بيش از همه به صفت «رحمان» و «رحيم» موصوف كرده، و در نخستين آيات كتابش خود را كريم دانسته است ؛ خداوند آنقدر بدبار است كه از اصرار فزون از حد بندگانش رنجور نمي شود، و چنان بر قلة فرازمند جود و سخا ايستاده كه هرچه ببخشد، خزينه هاي كرمش پايان نمي گيرد، و چنان قدرتمند است كه در راه اجابت خواست بندگانش، هزاران مانع خرد و كلان را از سر راه برمي گيرد. از همه شيرين تر آن كه نه بارگاه او حاجبي دارد و نه لختي آسايش مي طلبد تا نياز داران را براند و به زماني ديگر حواله دهد. بندگانش هميشه و همه جا ، در خلوت و جلوت، در مكنت و در نكبت، ريسمان دل را به آسمان مهرباني اش پيوند مي زنند، و جانشان را با اميد به او روشنايي مي بخشند. آيا چنين معبودي زيبندة راز و نياز و دعا و حاجت خواهي نيست؟

1 1 دعا در لغت و اصطلاح

«دعا» در لغت بهمعناي «خواندن» ، «درخواست انجام دادن كار» يا «حاجت خواستن» است. اصل آن «دعاو» بوده و به دليل قرار گرفتن واو پس از الف، بر اساس قواعد اعلال تبديل به همزه شده است.

راغب، دعا را به معني بانگ زدن و خواندن نوشته است. دعا نوعي نيايش و درخواست از خداوند با كلماتي است كه در اوقات مختلف در مقام استغاثه از خداوند و طلب آموزش يا درخواست خير و بركت و برآورده شدن حاجت بخواند.

دعا در اصطلاح شرعي به معناي روي آوردن به خداوند و درخواست از او با حالت خضوع است. الشركاة از باب مجاز به حرف تمجيد و ستايش خداوند نيز دعا گفته شده است چ ه انسان در كنار آن درخواست خود را يادآوري كند و چه نكند.

ابواسحاق معتقد است دعا و درخواست از خداوند بر سه گونه است: اول بيان توحيد و ثناي الهي است؛ چنان كه گويند: «يا لا اله الاّ انت». دوم درخواست بخشش و رحمت از خداوند است چنان كه گويند: «اللهم اغفرلنا». سوم دخواست بهرة دنيايي چنان كه گويند: «اللهم ارزقني مالا و ولدا». به تمام اين گونه ها دعا گفته مي شود؛ زيرا انسان در آغاز درخواست خود مي گويد: يا ا....، يا ربّ، يا رحمن . بر اين اساس در معناي اصطلاحي دعا، مفهوم لغوي آن، يعني درخواست و طلب، لحاظ شده است؛ با اين تفاوت كه اولاً مخاطب دعا در معناي لغوي عام است و شامل انسان هايي برابر يا برتر از داعي مي باشد؛ در حالي كه مخاطب دعا در مفهوم اصطلاحي تنها خداوند است.

ثانياً در مفهوم لغوي دعاء كرنش و خضوع داعي لحاظ نشده است: چنان كه درخواست از مخاطب برابر، ضرورتاً با كرنش همراه نيست: اما در مفهوم اصطلاحي دعا، كرنش و خضوع در برابر خداوند لحاظ شده است.

1 2 تعريف دعا

در فرهنگ انسان ساز اسلام، مفاهيمي وجود دارد كه بي نياز از هرگونه استدلال و پرسش است و تنها با داشتن تصوري از آن ها پذيرفته مي شوند. دعا، يكي از اين مجموعه مفاهيم ارزشمند است. بشر آن گاه كه از تلاش بي حاصل خويش در برهوت دنياي مادي و ناكامي هاي جانكاه و آه و افسوس هاي بي پايان، دچار سرشكستگي مي گردد و همة روزنه هاي اميد را به روي خود بسته مي بيند ناگهان دستي قدرتمند از اعماق وجود آدمي سربرآورده، او را متوجه قدتي مي سازد كه همه چيز از آن اوست و توان انجام هركاري فقط از وي ساخته است. آري، اين دست دعاست كه در بحراني ترين لحظه ها ارتباط انسان را با خداي خويش برقرار ساخته، جريان دوباره حيات و اميد را در رگ هاي وي جاري مي سازد. دعا، ترجمان و زبان گوياي اين ارتباط است.

در خصوص دعا تعريف هاي زيادي شده است كه به ذكر چند نمونه از آن بسنده مي كنيم:

علامه طباطبايي مي فرمايد: «دعا عبارت است از اين كه دعاكننده نظر مدعو را به سوي خود متوجه كند و پس از جلب توجه، فايده و نعمتي را از وي درخواست نمايد» .

دكتر الكسيس كارل نيز بيان زيبايي در تعريف دعا دارد. وي مي گويد: «نيايش اصولاً كشش روح به سوي كانون غيرمادي جهان است. به طور معمول، نيايش عبارت است از تضرع و ناله و طلب ياري و استعانت و گاهي يك حالت كشف و شهود روشن و آرام دروني و مستمر و دورتر از اقليم هجمه محسوسات است. به عبارت ديگر، مي توان گفت كه نيايش پرواز روح به سوي خداست و يا حالت پرستش عاشقانه اي نسبت به آن مبدأ كه معجزه حيات از او سرزده است و بالاخره نيايش نمودار كوشش انسان است براي ارتباط با آن موجود نامرئي آفريدگار همه هستي عقل كل، قدرت مطلق و خير مطلق. »

بنابراين اگر بخواهيم تعريف دقيق تري از دعا ارائه دهيم، بايد بگوييم دعا مجموعه اي ازمعيارها و ضوابط اعتقادي و توحيدي است كه ارتباط بي واسطه و مستقيم انسان با خدا را به گونه اي صحيح و دور از انحراف، نظم و نسق مي بخشد به طوري كه هدايت و كنترل مستمر اين ارتباط سازمان يافته، انسان را در حد اعلاي توان و ظرفيتش از نيروهاي شور وعشق و دلبستگي و وفاداري نسبت به مفاهيم اعتقادي و توحيدي لبريز مي كند. دعا، همان نيايش است و درخواست از خداوند؛ همان حالت روحي كه ميان انسان و معبودش، رابطة انس و كشش برقرار مي سازد.

1 3 انواع دعا

براي دعا مي توان سه نوع تقسيم بندي در نظر گرفت:

دعاي تكويني يعني همه موجودات به زبان طبيعت و هستي خويش كه جز فقر ذاتتي چيزي نيست از خداي هستي بخش ياري مي جويند؛ هر موجودي بهميزان استعداد و ظرفيت فيض، از خدا طلب مي كند كه آيه «يسئله من في السموات و الارض كل يوم هو في شان» اشاره بدين حقيقت است.

همه هستند سرگردان چو پرگار پديد آرنده خود را طلبكار

دعاي تشريعي، اين دعا مخصوص موجودات مختار و با اراده است كه طبق درجه معرفت، از قدرت مافوق مطالباتي دارند ولي غالباً بر اثر فاصله گرفتن از تعليمات پيامبران، بشر به غيرخدا پناه مي برد اما هنگامي كه بفهمد ملك و قدرت و عزت و ذلت دست خداست به قدرت فناناپذير روي مي آورد اين نوع دعا در تكامل انسان آزاد و مختار تأثير بسزايي دارد.

علامه طباطبايي در تفسير الميزان بيان مي كند: «دعا، اگر به خداي تعالي نسبت داده شود معنايش هم دعوت كردن تكويني است كههمان ايجاد آن چيزي است كه حق تعالي اراده كرده، گويا خداي تعالي آن چيز را به سوي ارادة خود دعوت نموده مانند اين قول خداي تعالي كه مي فرمايد: «يوم يدعوكم فتستجيبون بحمده» كه منظور از اين جمله اين است كه خداي تعالي شما را (كه در قبرهايتان آرميده ايد) براي زندگي كردن در عالم آخرت دعوت مي كند، و شما دعوت او را با قبول خود اجابت مي كنيد، كه در اين آيه، دعوت به معناي ايجاد و خلقت است در نتيجه معناي تكوين را مي دهد. و هم خواندن و دعوت كردن تشريعي، و آن عبارت است از اين كه خداي تعالي به زبان آياتش بندگان را تكليف كند به آن چه كه از آنان مي خواهد .

جزییات بیشتر📜